MERAL AKŞENER'İN GERİ DÖNÜŞÜ BAĞLAMINDA, CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMİNE KARŞI HAREKET OLARAK ,GÜÇLENDİRİLMİŞ PARLAMENTER REJİM

24 Haziran seçimlerinden önce seçim vaadinin temelini güçlendirilmiş parlamenter sisteme dayandıran Sn Meral Akşener, kendisine ümit bağlayanları üzmeyerek, partisinin başına geri döndü.
Ülkemizde büyük çoğunluk, Meral Akşener'in aldığı oy oranını ve İYİ Partinin parlamentoda temsil edilmesini başarısızlık olarak görmemektedir.

CBHS ,ilk defa uygulandığı için belirsizliklerle doludur.Cumhurbaşkanı Sn Erdoğan bu sistemde hiç kimsenin yerinin garanti olmadığını ,atanan bakanların bile görevden alınabileceğini ,herkesin cumhurbaşkanının başarısı için çalışması gerektiğini ifade etmiştir.
CBHS gereklerini yerine getirilmektedir.

Yönetmelikte yapılan değişiklik ile vali ve kaymakamlar cumhurbaşkanını temsil edecektir.
Cumhurbaşkanı, aynı zamanda iktidar partisinin genel başkanıdır.Partisinin il ve ilçe başkanları da Sn Erdoğan'ın temsilcisidir.
Bugünkü sistemde vali ve kaymakamlar halktan kopuktur. Halkın seviyesine inecek bir altyapıları bulunmadığı gibi halka karşı hiçbir yasal ve siyasi sorumlulukları da yoktur.
Cumhurbaşkanının ise il ve ilçelerde çok başlılığa müsaade etmeyeceği dikkate alındığında, vali ve kaymakamların iktidar partisinin yöneticileri ile il ve ilçe başkanlarının hükmü altına girmesi kaçınılmazdır.
1950 öncesi CHP yönetim anlayışını anımsatan bu düzenleme ile aslında “Parti Devleti”ne geri dönüldüğü eleştirilerini canlandıracaktır.

Güçlü cumhurbaşkanı karşısında ,yargı ve meclis denge denetimde ibre cumhurbaşkanından yanadır.
Meclis bu sistemde güçlü değildir.
Örneğin İYİ Partili milletvekillerinin Feto'nun siyasi ayağı araştırılsın yönündeki önergesi, 24 Haziran seçimlerinde devletin bekası bağlamında Feto ile mücadeleyi destur edinmiş Cumhur ittifakı oylarıyla reddedilirken, Cumhur İttifakı karşı hareket olarak ayrı bir önerge vermemiştir
Buradan anlaşılmaktadır ki ülkeyi ilgilendiren önemli konular mecliste tartışılmak istenmemektedir.
CBHS,Sn Cumhurbaşkanı Erdoğan'a tek başına büyük sorumluluklar yüklemektedir. Sn Erdoğan bir çok sorunun parlamentoda değil ,elindeki yetkilerle çözmek isteyecektir. Bu durumda aslında kanun ile çıkarılması gereken düzenlemeler, cumhurbaşkanı kararnamesi ile çıkarılacağı için ister istemez, cumhurbaşkanı kararnamesi ile meclisin kanun yapma yetkisi çatışacaktır.
Şu anki retorik de bu yetki çatışmasının cumhurbaşkanı lehine sonuçlanacağı kuşkusuzdur.
Milletvekillerinin, devletin kendilerine verdiği oda, sekreter ,danışman, maaş dışında bir etkinliği olmayacağı için işlevsiz kalan parlamento toplum üzerinde ki önemini kaybedecektir.
CBHS’nin başarılı olabilmesi için parti yöneticileri ile ilçe başkanından, il başkanına, kaymakamdan, valiye, belediye başkanından, milletvekiline , bürokratlardan, bakanlara kadar sistemdeki herkesin cumhurbaşkanın başarısı için çalışması gerekir.
En ufak bir başarısızlıkta Sn Erdoğan'ın dışında CBHS'nin hanesine de olumsuz not olarak yazılacaktır.
Meral Akşener karşı hareket olarak "Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem"e geri dönülmesini iddialı bir şekilde savunmaktadır.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteminde kurumsallık hâkimdir;
Örneğin 2000 yıl öncesi Roma senatosunun bile terk ettiği torba kanun uygulamasına son verilecektir.
Meclis araştırmaları daha düşük bir çoğunlukla yapılacak bu noktada devletteki aksaklıkların ve suistimallerin kolay bir şekilde denetlenmesi yolu açılacaktır. Gensoru, daha düşük bir çoğunlukla ,örneğin üçte bir , yapılabilecek böylece meclisin denetim gücü artacaktır. Seçim barajı düşürülecek veya kaldırılacaktır. Milletvekilinin kürsü dokunulmazlığı dışındaki diğer dokunulmazlıkları da kaldırılacaktır. Ayrıca milletvekilliği en fazla iki dönem olması gerekmektedir.
Meclis komisyonları iktidar ağırlıklı gündem oluşturmayacak ,onun yerine milletvekilinin söz sahibi olacağı bir düzenleme getirilecektir.
Tüm bunlara tamamlayıcı olarak geniş anlamda basın özgürlüğü elzemdir.
Bununla birlikte bu sistemin başarılı olabilmesi için uzlaşma kültürünün oturması ve genel başkanın mutlak hakimiyeti kaldırılması gerekir.
Bu hususların bir tanesi bile bulunmadığı takdirde güçlendirilmiş parlamenter sistemden bahsedemeyiz.
Sonuç olarak güçlendirilmiş parlamenter sistemi gibi güçlü bir teze sahip Meral Akşener, belirsizliklerle dolu CBHS sisteminin savunucusu Sn Erdoğan'ı zorlayacaktır.

Musa Baykal